Υαλουρονικό οξύ: το μέγεθος...  μετράει

Δευτέρα, 5 Φεβρουαρίου 2018 Λένα Ιωαννίδου	EXPERT'S CORNER

Τι είναι: Το υαλουρονικό οξύ (hyaluronic acid ή ΗΑ) είναι μια γλυκοζαμινογλυκάνη (GAG) , με ισχυρές υγροσκοπικές ιδιότητες- είναι γνωστό ότι 1 γραμμάριο υαλουρονικού οξέος μπορεί να συγκρατήσει 6 λίτρα νερό! Αποτελείται από δύο σάκχαρα, στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους, τα οποία επαναλαμβάνονται συνεχώς (μέχρι και 25.000 φορές) δημιουργώντας μια μεγάλη αλυσίδα. Όσες περισσότερες είναι οι επαναλήψεις τόσο μεγαλύτερο είναι το μοριακό του βάρος.

Γιατί το λέμε έτσι; To 1934, o Karl Meyer και ο βοηθός του John Palmer, μελετώντας το υαλοειδές υγρό στο βολβό του ματιού μιας αγελάδας απομόνωσαν μια άγνωστη μέχρι τότε ένωση δύο σακχάρων, το ένα από τα οποία ήταν το ουρονικό οξύ. Θέλοντας να δώσουν στην ανακάλυψή τους ένα όνομα, δανείστηκαν την ελληνική λέξη «ύαλος» -λόγω της διαύγειας της ένωσης-και έφτιαξαν μια νέα σύνθετη λέξη, το υαλουρονικό οξύ.

Υπάρχει και στον άνθρωπο; Ναι, όπως και σε όλα τα θηλαστικά. Ο ομφάλιος λώρος είναι πλούσιος σε υαλουρονικό οξύ ενώ στο σώμα ενός ανθρώπου μέσου βάρους θα βρούμε 15 γραμμάρια΄, κατανεμημένα σε πολλά σημεία, όπως στις αρθρώσεις, στο βολβό του ματιού, και στο δέρμα. Εκεί εντοπίζεται το 50% της συνολικής ποσότητας που διαθέτει ο οργανισμός μας.

Τι προσφέρει στον οργανισμό; Όσο μικρή είναι η μάζα του υαλουρονικού οξέος, τόσο μεγάλα είναι τα… ταλέντα του: φροντίζει για την ελαστικότητα των βαλβίδων της καρδιάς, βοηθά τον βολβό του ματιού να κρατήσει το σχήμα του, λιπαίνει τις αρθρώσεις -εμποδίζει την τριβή μεταξύ των οστών - και γίνεται στήριγμα για το σώμα μας καθώς αποτελεί βασικό συνδετικό υλικό των ιστών. Στο δέρμα, προσφέρει ενυδάτωση, αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη προστασία, επιταχύνει την επούλωση και συμβάλλει στη διατήρηση του σχήματος, της σφριγηλότητας και της πλαστικότητας της επιδερμίδας.

Γιατί μπαίνει στα καλλυντικά; To υαλουρονικό οξύ που παράγει το σώμα μας, ζει 1-3 μέρες, ύστερα ανακυκλώνεται και τη θέση του παίρνει νέο. Με το πέρασμα όμως του χρόνου, -αλλά και νωρίτερα, με τις επιθέσεις που δέχεται το δέρμα μας καθημερινά από το περιβάλλον- η παραγωγή νέου υαλουρονικού οξέος μειώνεται δραματικά, με αποτέλεσμα η επιδερμίδα να εμφανίζει σημάδια αφυδάτωσης, στην επιφάνειά της να διαγράφονται εντονότερα οι γραμμές και οι ρυτίδες και το πρόσωπο σταδιακά να «αδειάζει» , χάνοντας την πλαστικότητά του. Το υαλουρονικό οξύ λοιπόν που περιέχουν οι φόρμουλες των καλλυντικών, προσφέρει βασικά ενυδάτωση και, αν το μοριακό του βάρος το επιτρέπει, διεισδύει στις βαθύτερες στιβάδες της επιδερμίδας και ενισχύει την οργάνωση και τη συνοχή των κυττάρων, αποκαθιστώντας σταδιακά τη σφριγηλότητα και τους όγκους της και «γεμίζοντας» τις ρυτίδες εκ των έσω.

Χρησιμοποιείται και στην ιατρική; Βεβαίως. Υαλουρονικό οξύ συνθετικής ή ζωικής προέλευσης, χρησιμοποιείται σε χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση οφθαλμικών παθήσεων και φλεγμονών των αρθρώσεων και φυσικά, στις πασίγνωστες τεχνικές της αισθητικής -μη επεμβατικής- χειρουργικής για την ανάπλαση της επιδερμίδας και το «γέμισμα» των ρυτίδων με τη μορφή ενέσιμων fillers.

Από πού προέρχεται το υαλουρονικό οξύ που χρησιμοποιείται στην ιατρική και στα καλλυντικά; Στις αρχές της δεκαετίας του 1940, ο Ούγγρος επιστήμονας Dr. Endre Balazs διαπίστωσε ότι το λειρί του κόκορα περιέχει υαλουρονικό οξύ 15 φορές περισσότερο από ό,τι στο δέρμα μας- γι’ αυτό είναι πάντα…στητό! Χάρη στη μέθοδο που ανέπτυξε για την εξαγωγή του σε καθαρή μορφή, το συστατικό χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία για πολλά χρόνια σε ζώα-έκαναν ενέσεις στις αρθρώσεις των αλόγων κούρσας- , όχι όμως σε ανθρώπους. Η χρήση του στην ιατρική πρωτοξεκίνησε τη δεκαετία του 1970 όταν το υαλουρονικό οξύ ζωικής προέλευσης άρχισε να παρασκευάζεται βιομηχανικά. Τα πρώτα καλλυντικά προϊόντα που εμφανίστηκαν στην αγορά, περιείχαν και αυτά, ως πρώτη ύλη, υαλουρονικό οξύ από το λειρί του κόκορα. Όμως το κόστος τους ήταν υψηλό και αρκετά συχνές οι αλλεργικές αντιδράσεις. Τη λύση έδωσε τελικά η βιοτεχνολογία. Το υαλουρονικό οξύ που χρησιμοποιούν όλες οι μεγάλες εταιρείες καλλυντικών, παράγεται στο εργαστήριο, μέσω βιολογικής ζύμωσης -με τη βοήθεια μικροοργανισμών - μια διαδικασία που εγγυάται την καθαρότητα, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του.

Υαλουρονικό οξύ και υαλουρονικό νάτριο είναι το ίδιο συστατικό; Περίπου. Το υαλουρονικό νάτριο (sodium hyaluronate) είναι ένα άλας, παράγωγο του υαλουρονικού οξέος με χαμηλό μοριακό βάρος. Και οι δύο μορφές προσφέρουν τα ίδια οφέλη, αλλά το υαλουρονικό νάτριο απορροφάται ευκολότερα από το δέρμα , επιπλέον δε είναι πιο φτηνό συστατικό-γι’ αυτό και χρησιμοποιείται συχνά στα καλλυντικά αντί του υαλουρονικού οξέος ή σε συνδυασμό με αυτό.

Ακούμε συνέχεια για μοριακό βάρος. Τελικά το μέγεθος (του… υαλουρονικού οξέος) μετράει; Απολύτως! Το υαλουρονικό οξύ είναι ένα μακρομόριο, έχει δηλαδή από τη φύση του μεγάλο μοριακό βάρος. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να διαπεράσει τον προστατευτικό φραγμό της κερατίνης στιβάδας με αποτέλεσμα να μένει στην επιφάνεια της επιδερμίδας. Η βιομηχανία καλλυντικών όμως, θέλοντας να αξιοποιήσει, στο μέγιστο βαθμό, τις ιδιότητές του , το… έσπασε σε μικρότερα κομμάτια, έτσι ώστε να διεισδύουν σε βάθος και να φτάνουν στο ζωντανό τμήμα της επιδερμίδας, στα όριά της με το χόριο. Έτσι σήμερα, οι περισσότερες συνθέσεις- κυρίως όμως οι αντιγηραντικές- περιέχουν υαλουρονικό οξύ διαφορετικού μοριακού βάρους, για να μπορεί να δρα σε όλες τις στιβάδες του δέρματος.

• Το υαλουρονικό οξύ υψηλού μοριακού βάρους είναι ένα εξαιρετικό ενυδατικό συστατικό γιατί το αόρατο φιλμ που σχηματίζει στην κερατίνη στιβάδα, αποτρέπει την απώλεια υγρασίας, αυξάνοντας τα επίπεδα ενυδάτωσης της επιδερμίδας και βελτιώνει άμεσα την όψη της.
• Το υαλουρονικό οξύ μεσαίου μοριακού βάρους, δεσμεύει νερό από το περιβάλλον και διαπερνώντας τον φυσιολογικό προστατευτικό φραγμό της κερατίνης στιβάδας, το αποδεσμεύει στις βαθύτερες στιβάδες αναπληρώνοντας εκ των έσω τις απώλειες των κυττάρων σε υγρασία, με αποτέλεσμα η επιδερμίδα να δείχνει πιο «γεμάτη» και οι ρυτίδες πιο λείες..
• Το υαλουρονικό οξύ χαμηλού μοριακού βάρους (υδρολυμένο υαλουρονικό οξύ ή υαλουρονικό νάτριο) φτάνει ακόμα βαθύτερα και δρα πλέον σαν αντιγηραντικό συστατικό. Ενισχύει τη μικροκυκλοφορία και τον μεταβολισμό των κυττάρων, τα προστατεύει από τις επιθέσεις των ελευθέρων ριζών και συγχρόνως διεγείρει τη φυσική παραγωγή υαλουρονικού οξέος, αλλά και ινών κολλαγόνου και ελαστίνης από τους ινοβλάστες, βελτιώνοντας τη σφριγηλότητα και την ελαστικότητα της επιδερμίδας.

Καλό είναι πάντως να γνωρίζουμε ότι για να είναι αποτελεσματικό το υαλουρονικό οξύ σε μια καλλυντική σύνθεση , το μοριακό του βάρος θα πρέπει κυμαίνεται από 80,000 έως 1,000,000 Daltons (μονάδα μέτρησης). Αν είναι μεγαλύτερο δεν προσφέρει τίποτα. Αν είναι μικρότερο υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει φλεγμονή. Τέλος, η ποσότητα μετράει αλλά… αντίστροφα. Μια φόρμουλα με υαλουρονικό οξύ σε υψηλή συγκέντρωση όχι μόνο δεν γίνεται πιο δραστική- το δέρμα θα πάρει μόνο όσο χρειάζεται- αλλά στερεί από το τελικό προϊόν και την καλλυντική υφή του.

2017-03-22 Τι κάνει το υαλουρονικό οξύ να ξεχωρίζει;

Είναι γεγονός ότι κάποιες γυναίκες μεγαλώνουν πιο όμορφα από κάποιες άλλες. Γιατί; Διότι από καθαρή...  

Η υψηλή περιεκτικότητά της σε δραστικά συστατικά είναι η προφανής απάντηση. Όμως τα πράγματα δεν...  

Εδώ και αρκετά χρόνια, η βιομηχανία καλλυντικών, θέλοντας να συμβαδίσει με το πανίσχυρο πλέον trend του...  

«Διεισδύει σε βάθος, δρα στην καρδιά των κυττάρων…». Όλες έχουμε κάποια στιγμή αναρωτηθεί τι ακριβώς...  

Το πέρασμα στην ωριμότητα που σηματοδοτεί η δεκαετία των 50 συνοδεύεται από μία σειρά έντονων αλλαγών...  

Γιατί μιλούν όλοι για το μικροβίωμα; Τι γυρεύουν τα προβιοτικά στα καλλυντικά μας; Και γιατί η βιολογική...  

Αν οι εντυπωσιακές «λέξεις-κλειδιά» στην ετικέτα μιας καλλυντικής κρέμας ήταν η μόνη σας πηγή ενημέρωσης...