Σιλικόνες: λατρεύουμε να τις μισούμε…

Τετάρτη, 4 Σεπτεμβρίου 2019 Λένα Ιωαννίδου	EXPERT'S CORNER

Τι είναι οι σιλικόνες; Συνθετικές ουσίες που παράγονται μέσα από πολύπλοκες χημικές διαδικασίες από την ένωση του πυριτίου με το οξυγόνο και τον άνθρακα. Το πυρίτιο, (silicium στα λατινικά, silicon στα αγγλικά) είναι ένα από τα πιο κοινά φυσικά συστατικά του φλοιού της γης. Πιο συγκεκριμένα, οι σιλικόνες που χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά, προέρχονται από το διοξείδιο του πυριτίου (silica), τη γνωστή μας…άμμο, κάθε φόρμουλα όμως έχει διαφορετική μορφή, ιδιότητες και χρήση. Είναι ουσίες αδρανείς, υποαλλεργικές, μη φαγεσωρογόνες, cruelty free, δεν ερεθίζουν την επιδερμίδα και είναι κατάλληλες για vegan. Στη λίστα των συστατικών αναγνωρίζονται από την κατάληξή τους που είναι συνήθως –cone (π.χ. dimethicone/ διμεθικόνη), ή -siloxane (π.χ. cyclopentasiloxane/ κυκλοπεντασιλοξάνιο).

Γιατί υπάρχουν στα καλλυντικά; Οι θαυματουργές σιλικόνες, από τη δεκαετία του 1950 που άρχισαν να χρησιμοποιούνται, βελτίωσαν θεαματικά την υφή αλλά και την απόδοση των προϊόντων ομορφιάς καθώς οι ιδιότητές τους είναι μοναδικές.

Στα προϊόντα περιποίησης προσώπου

• Βοηθούν τις κρέμες και τους ορούς να απλώνονται ευκολότερα στην επιδερμίδα.
• Προσδίδουν βελούδινη υφή στα καλλυντικά.
• Διευκολύνουν τη διείσδυση των ενεργών συστατικών της φόρμουλας .
• «Κλειδώνουν» την υγρασία δημιουργώντας ένα αόρατο φιλμ στην επιφάνεια της επιδερμίδας και της προσφέρουν επιπλέον ενυδάτωση.
• Λειαίνουν την επιδερμίδα «γεμίζοντας» τις λεπτές γραμμές και τις ρυτίδες.

Στα προϊόντα περιποίησης και styling μαλλιών

• Διευκολύνουν το ξεμπέρδεμα των μαλλιών
• Ενισχύουν τη στιλπνότητα των μαλλιών λειαίνοντας τα λέπια της τρίχας.
• Προστατεύουν τα μαλλιά από την υγρασία και τη θερμότητα των συσκευών styling.
• Παρατείνουν τη διάρκεια της βαφής.

Στα προϊόντα μακιγιάζ

• Καμουφλάρουν ατέλειες, πόρους και γραμμές στην επιδερμίδα, δημιουργώντας ένα λείο καμβά για την εφαρμογή του μέικαπ -οι σιλικόνες είναι το κύριο συστατικό των primers.
• Διευκολύνουν την ομοιόμορφη εφαρμογή του μέικαπ κάνοντάς το να γλιστρά στην επιδερμίδα.
• Αυξάνουν τη σταθερότητα και τη διάρκεια του μέικαπ ή του κραγιόν, εμποδίζοντας τα «σπασίματα».
• Προσφέρουν λεία και ματ υφή στην επιδερμίδα.

Γιατί κατηγορούνται; Για πολλά, τα περισσότερα από τα οποία είναι μύθοι ή μισές αλήθειες. Ας δούμε τι τους…προσάπτουν:

Οι σιλικόνες είναι τοξικές για τον οργανισμό.

Μύθος & Αλήθεια. Οι σιλικόνες, παρά τα όσα γράφονται κατά καιρούς, δεν έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση καρκίνου, οποιασδήποτε μορφής, ή άλλων σοβαρών ασθενειών, ούτε κατατάσσονται στους ορμονικούς διαταράκτες – ουσίες που μιμούνται τη δράση των ορμονών και «παραπλανούν» τον οργανισμό με αποτέλεσμα να τον κάνουν να αυξάνει ή να μειώνει τα ποσοστά ορισμένων ορμονών. Δεν είναι τυχαίο ότι σιλικόνες περιέχουν και πολλά ιατρικά σκευάσματα (π.χ. αλοιφές). Άλλωστε, λόγω του μεγάλου μοριακού τους βάρους παραμένουν στην επιφάνεια της επιδερμίδας και δεν διεισδύουν στις βαθύτερες στιβάδες της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατατάσσει τις πιο πολλές μορφές σιλικόνης στα ασφαλή καλλυντικά συστατικά. Εξαίρεση αποτελούν το κυκλοτετρασιλοξάνιο (cyclotetrasiloxane ή D4) μια μορφή σιλικόνης η οποία θεωρείται τοξική όταν χρησιμοποιείται σε μια καλυντική φόρμουλα σε περιεκτικότητα μεγαλύτερη του 1% , ενώ πρόσφατα περιόρισε τη χρήση του κυκλοπεντασιλοξανίου (cyclopentasiloxane ή D5) σε καλλυντικά προϊόντα που ξεπλένονται, απαγορεύοντας τη χρήση αυτής της σιλικόνης σε προϊόντα που κυκλοφορούν σε μορφή σπρέι- η τυχαία εισπνοή τους κρίνεται επικίνδυνη για το αναπνευστικό σύστημα.

Οι σιλικόνες κάνουν το δέρμα να ασφυκτιά.

Μύθος. Όπως έχουμε πει πολλές φορές, η επιδερμίδα δεν «αναπνέει», επομένως δεν είναι δυνατόν και να «ασφυκτιά». Απλώς, η ιδιότητα της σιλικόνης να σχηματίζει ένα φιλμ στην επιφάνεια της επιδερμίδας, οδήγησε στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι εμποδίζει τις λειτουργίες του δέρματος, δηλαδή την εφίδρωση, τη φυσική διαδικασία της απολέπισης ή της ανανέωσης των κυττάρων. Στην πραγματικότητα, χάρη στη χημική δομή τους-μεγάλα μόρια με κενά ανάμεσά τους- το φιλμ αυτό, ενώ παγιδεύει την υγρασία, συγχρόνως είναι και διαπερατό, επιτρέπει δηλαδή την κυκλοφορία του οξυγόνου ή των μορίων νερού. Τέλος, οι σιλικόνες δεν συσσωρεύονται στην επιδερμίδα-αφαιρούνται με τον καθαρισμό και το ντεμακιγιάζ- και βρίσκονται πολύ χαμηλά στον πίνακα με τα φαγεσωρογόνα συστατικά, που σημαίνει ότι δεν φράζουν τους πόρους, ούτε προκαλούν μαύρα στίγματα.

Οι σιλικόνες εμποδίζουν την διείσδυση των δραστικών συστατικών μιας καλλυντικής σύνθεσης.

Μύθος. Όχι μόνο δεν εμποδίζουν τη διείσδυση αλλά πολλές φορές χρησιμοποιούνται σε μια φόρμουλα για να διευκολύνουν τη δίοδο των δραστικών συστατικών της στις βαθύτερες στιβάδες της επιδερμίδας. Όπως άλλωστε εξηγήσαμε προηγουμένως, οι σιλικόνες δεν είναι αδιαπέραστες, επομένως, η ρετινόλη ή η βιταμίνη C που περιέχει η κρέμα μας μπορούν εύκολα να περάσουν μέσα από τα κενά που αφήνουν και να βρουν το στόχο τους.

Οι σιλικόνες βαραίνουν την τρίχα

Μύθος & Αλήθεια. Δεν είναι ίδιες όλες οι σιλικόνες που περιέχουν τα κοντίσιονερς και τα προϊόντα styling. Ορισμένοι τύποι σιλικόνης συσσωρεύονται στο τριχωτό με αποτέλεσμα, τα λεπτά μαλλιά να δείχνουν βαριά, χωρίς όγκο, ενώ αυτές οι ίδιες σιλικόνες, είναι σωτήριες για τα μαλλιά με χονδρή τρίχα. Άλλες πάλι σιλικόνες, λειαίνουν την τρίχα και αναδεικνύουν την στιλπνότητά της χωρίς να βαραίνουν τα μαλλιά. Το θέμα επομένως είναι να επιλέξουμε τα προϊόντα ταιριάζουν στα δικά μας μαλλιά και ευτυχώς η αγορά των καλλυντικών προσφέρει αμέτρητες επιλογές που καλύπτουν κάθε τύπο και κάθε ανάγκη των μαλλιών.

Οι σιλικόνες βλάπτουν σοβαρά το περιβάλλον

Μύθος & Αλήθεια. Οι σιλικόνες δεν κατατάσσονται στις βιοδιασπώμενες ουσίες, που σημαίνει ότι δεν διαλύονται με την παρέμβαση μικροοργανισμών. Ωστόσο δεν θεωρούνται ιδιαίτερα τοξικές για το περιβάλλον γιατί οι περισσότερες από αυτές, όταν απομακρύνονται με τον καθαρισμό-συνήθως με νερό- διασπώνται στα βασικά συστατικά τους που δεν είναι άλλα από πυρίτιο (άμμο) διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Η διαδικασία αυτή διαρκεί από δύο εβδομάδες έως δύο χρόνια το πολύ, διάστημα όχι και τόσο μεγάλο αν το συγκρίνουμε με τα πλαστικά που χρειάζονται εκατοντάδες χρόνια για να διασπαστούν. Οι μετρήσεις μέχρι στιγμής δείχνουν ότι οι συγκεντρώσεις σιλικονών στο περιβάλλον είναι πολύ χαμηλές, κυρίως γιατί είναι ουσίες με χαμηλή διαλυτότητα στο νερό. Skingurus say: έστω και αν τα στοιχεία δεν είναι ακόμη ανησυχητικά, η προστασία του περιβάλλοντος είναι ίσως ο μοναδικός λόγος για τον οποίο αξίζει να θυσιάσουμε τα οφέλη που προσφέρουν οι σιλικόνες στην ομορφιά μας.

2015-10-07 8 μύθοι για τις σιλικόνες

2018-10-01 Μύθοι και αλήθειες για τα συντηρητικά και τις σιλικόνες

2019-07-24 ​Έρχεται το τέλος του “Free from” στα καλλυντικά μας;

Είναι γεγονός ότι κάποιες γυναίκες μεγαλώνουν πιο όμορφα από κάποιες άλλες. Γιατί; Διότι από καθαρή...  

Η υψηλή περιεκτικότητά της σε δραστικά συστατικά είναι η προφανής απάντηση. Όμως τα πράγματα δεν...  

Εδώ και αρκετά χρόνια, η βιομηχανία καλλυντικών, θέλοντας να συμβαδίσει με το πανίσχυρο πλέον trend του...  

«Διεισδύει σε βάθος, δρα στην καρδιά των κυττάρων…». Όλες έχουμε κάποια στιγμή αναρωτηθεί τι ακριβώς...  

Το πέρασμα στην ωριμότητα που σηματοδοτεί η δεκαετία των 50 συνοδεύεται από μία σειρά έντονων αλλαγών...  

Γιατί μιλούν όλοι για το μικροβίωμα; Τι γυρεύουν τα προβιοτικά στα καλλυντικά μας; Και γιατί η βιολογική...  

Αν οι εντυπωσιακές «λέξεις-κλειδιά» στην ετικέτα μιας καλλυντικής κρέμας ήταν η μόνη σας πηγή ενημέρωσης...