Ένα βούτυρο που πάει… σε όλα

Τετάρτη, 11 Ιανουαρίου 2023 Λένα Ιωαννίδου	EXPERT'S CORNER

Ήταν, λέει, ένα-ακόμα- μυστικό ομορφιάς της Κλεοπάτρας. Μύθος ή αλήθεια, δεν το γνωρίζουμε, αν και υπάρχουν αναφορές σε κείμενα για τη μεταφορά του με καραβάνια στην Αρχαία Αίγυπτο. Αυτό που μπορούμε πάντως να πούμε με βεβαιότητα είναι πως οι γυναίκες της Αφρικής χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες αυτό το παχύ, υπόλευκο εξαιρετικά μαλακτικό βούτυρο για να προστατέψουν το δέρμα και τα μαλλιά τους από τους ξηρούς ανέμους που πνέουν από την έρημο Σαχάρα και τα καυτά σύννεφα σκόνης που φέρνουν μαζί τους. Τι ακριβώς όμως είναι το βούτυρο Καριτέ;

Shea ή Karité;

Αυτό το βάλσαμο πολλαπλών χρήσεων, που συναντάμε τόσο συχνά στα καλλυντικά μας προέρχεται από τους καρπούς του δέντρου Vitellaria Paradoxa που συναντάμε στις ξηρές σαβάνες της Υποσαχάριας Αφρικής, από τη Σενεγάλη στα δυτικά έως το Σουδάν στα ανατολικά, συνολικά σε 21 τροπικές χώρες. Φύεται μόνο σε άγρια μορφή και φτάνει σε ύψος 15-20 μέτρων. Μπορεί να ζήσει έως και 3 αιώνες, ωστόσο δεν παράγει καρπούς παρά μόνο όταν φτάσει σε ηλικία 30-50 χρόνων. Γιατίόμως στη Δύση... κυκλοφορεί με δύο ονόματα; Διότι οι μεν Άγγλοι πρωτάκουσαν τη λέξη shísu -το όνομα του δέντρου στη γλώσσα του Μάλι- και το ονόμασαν Shea, ενώ οι Γάλλοι το είπαν Karité από τη λέξη ghariti μιας σενεγαλέζικης διαλέκτου. Κάπως έτσι καθιερώθηκαν και οι δύο ονομασίες- στην Ελλάδα προτιμάμε συνήθως τη γαλλική εκδοχή...

Ο "χρυσός των γυναικών"

Οι σκουροπράσινοι καρποί του μοιάζουν με μεγάλα καρύδια ή δαμάσκηνα . Ωριμάζουν από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο και πέφτουν στο έδαφος, από όπου και συλλέγονται. Η παχύρρευστη φυτική λιπαρή ουσία που μυρίζει αμύγδαλο η οποία εξάγεται από τους δύο σαρκώδεις πυρήνες τους είναι το βούτυρο Καριτέ. Η συγκομιδή και η επεξεργασία των καρπών είναι αποκλειστικό «προνόμιο» των γυναικών κάθε περιοχής. Εκείνες αφού αφαιρέσουν τον πυρήνα, τον αποφλοιώσουν και τον βράσουν σε νερό, παρασκευάζουν το βούτυρο για να το χρησιμοποιήσουν στο μαγείρεμα κυρίως όμως για να για να προφυλαχτούν από τις σκληρές κλιματολογικές συνθήκες των περιοχών που ζουν, να ενυδατώσουν την κοιλιά τους όταν εγκυμονούν αλλά και για να καταπραΰνουν τους ερεθισμούς στο δέρμα των μωρών τους. Οργανωμένες σε συνεταιρισμούς, χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα παραδοσιακές μεθόδους για τη συγκομιδή , την εξαγωγή και την πώλησή του στις υπαίθριες αφρικανικές αγορές - τυλιγμένο σε στέρεα μορφή μέσα σε φύλλα, για να μην εκτίθεται στον αέρα και τη θερμότητα και να μπορεί να διατηρηθεί ακόμα και για χρόνια. Το βούτυρο Καριτέ αποτελεί μοναδική πηγή εισοδήματος για εκείνες και τις οικογένειές τους και δεν είναι τυχαίο που αποκαλείται «χρυσός των γυναικών». Τα τελευταία χρόνια μάλισταπολλά μεγάλα beauty brands όπως η L’Oréal, η L’Occitane, το The Body Shop , η Pierre Fabre κ.α. , ενισχύουν σημαντικά αυτούς τους συνεταιρισμούς -ιδιαίτερα της Μπουρκίνα Φάσο και της Γκάνα-, στο πλαίσιο των δεσμεύσεών τους για μια ηθική, βιώσιμη ανάπτυξη, με την προμήθεια του βούτυρου Καριτέ απευθείας από τις γυναίκες παραγωγούς, με μακροχρόνιες συνεργασίες που βασίζονται στην εμπιστοσύνη και τον σεβασμό, αλλά και με τη χρηματοδότηση εκπαιδευτικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών προγραμμάτων για τις τοπικές τους κοινότητες...

Βούτυρο Καριτέ: τα δίνει όλα για την ομορφιά

Με υψηλή συγκέντρωση σε φυτικά λιπαρά οξέα- τα στεατικά και ελαϊκά οξέα αντιπροσωπεύουν το 85-90% της σύνθεσης του- και βιταμίνες Α, Ε και F, το βούτυρο Καριτέ θρέφει εντατικά την ξηρή και ευαίσθητη επιδερμίδα, τη βοηθά να διατηρήσει τη φυσική της υγρασία-μειώνει τη διαδερμική απώλεια νερού- και αποκαθιστά την ελαστικότητά της. Επιπλέον, οι αντιφλεγμονώδεις αλκοόλες τριτερπενίου που περιέχει, την καταπραΰνουν από τους ερεθισμούς, το καριτένιο της προσφέρει αντηλιακή προστασία - απορροφά τις ακτίνες UVB - ενώ οι φαινολικές ουσίες του (κατεχίνες), το κάνουν ένα άριστο αντιοξειδωτικό.

Τα περισσότερα από αυτά τα πολύτιμα οφέλη είναι γνωστά από παλιά -άλλωστε το βούτυρο Καριτέ ήταν πάντα ένα δημοφιλές συστατικό που εμπλούτιζε πολλά προϊόντα περιποίησης. Τα τελευταία χρόνια όμως, τα beauty brands, υπακούοντας στην απαίτηση των καταναλωτών για καλλυντικά με πιο φυσικές αλλά εξίσου αποτελεσματικές φόρμουλες, μελέτησαν με μεγαλύτερη προσοχή τα μόρια που ευθύνονται για τις μοναδικές του ιδιότητες. Από τις έρευνές τους λοιπόν διαπίστωσαν μεταξύ άλλων ότι τα λιπαρά οξέα που περιέχει, έχουν παρόμοια δομή με τα λιπίδια του προστατευτικού φραγμού της επιδερμίδας, «αναγνωρίζονται» από αυτήν και τη βοηθούν να αναπληρώσει τα χαμένα της λιπίδια. Τα τριτερπένια που επίσης περιέχει, φαίνεται ότι έχουν και αντιγηραντικές ιδιότητες καθώς επιβραδύνουν την καταστροφή των ινών κολλαγόνου. Τέλος , μια μελέτη του 2017 που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, επιβεβαίωσε ότι το βούτυρο Καριτέ είναι όντως ευεργετικό για τα ξηρά, εύθραυστα μαλλιά που φριζάρουν αφού ενδυναμώνει την τρίχα κάνοντάς την πιο ανθεκτική στο σπάσιμο και αυξάνει τη στιλπνότητά της ενώ συγχρόνως ενυδατώνει και καταπραΰνει το τριχωτό.

Skingurus favourites. Το βούτυρο Καριτέ είναι μια εξαιρετική επιλογή ειδικά για τους χειμωνιάτικους μήνες -αλλά όχι μόνο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο του, για να απαλύνει την ξηρή επιδερμίδα του σώματος, ιδιαίτερα στις πιο τραχιές περιοχές, όπως οι αγκώνες, τα πόδια και τα χέρια, ή να συνδυαστεί με πολλά ακόμα ενεργά συστατικά, για να προσφέρει θρέψη,ενυδάτωση, ενδυνάμωση και προστασία στο πρόσωπο και στα μαλλιά. Αν τύχει να ρίξετε μια ματιά στα συστατικά ενός οποιουδήποτε προϊόντος πιθανότατα να το συναντήσετε, κάπου στη μέση της λίστας, πίσω από την περίεργη λέξη Butyrospermum parkii . Στα 10+1 δοκιμασμένα προϊόντα όμως που σας προτείνουμε, το βούτυρο Καριτέ το θαυματουργό αυτό βάλσαμο της φύσης είναι ο πρωταγωνιστής-ή έστω ο συμπρωταγωνιστής....

Πρόσωπο. Sisley, Crème Reparatrice au beurre de karité, κρέμα ενυδάτωσης και αποκατάστασης της άνεσης στην εύθραυστη, ερεθισμένη επιδερμίδα με θρεπτικό βούτυρο Καριτέ . Kiehl’s, Midnight Recovery Omega-Rich Cloud Cream, ανάλαφρη κρέμα νύχτας με βούτυρο Karité από βιώσιμες πηγές και μείγμα ελαίων από βότανα και λουλούδια, που σφραγίζει την υγρασία και συμβάλλει στην επανόρθωση της προστατευτικής λιπιδικής στιβάδας της επιδερμίδας. Erre Due, Cream Mask Lipid Rescue, πλούσια μάσκα αναδόμησης για την αφυδατωμένη επιδερμίδα με πεπτίδια και βούτυρο Καριτέ.

Σώμα. L’Occitane, Huile Fabuleuse Karité, λάδι σώματος με 5% έλαιο Καριτέ πλούσιο σε λιπαρά οξέα, θρέφει εντατικά, ενυδατώνει και απαλύνει την ξηρή και αφυδατωμένη επιδερμίδα (www.notos.gr ). The Body Shop, Shea Butter from Ghana, 100% φυσικό, ανεπεξέργαστο σε ημιστερεά μορφή πολυχρηστικό βούτυρο καριτέ για το σώμα το πρόσωπο, τα χείλη και τα μαλλιά, ενυδατώνει καταπραΰνει την ξηρή, ευαίσθητη επιδερμίδα. Eleusis Natural Body Cream, πλούσια κρέμα σώματος με βούτυρο Kαριτέ και άλλα φυτικά συστατικά, θρέφει σε βάθος την επιδερμίδα και την ενυδατώνει χωρίς να αφήνει λιπαρότητα (www.eleusiscosmetics.gr ). Korres, Almond Oil & Shea Butter Nourishing Hand Cream, θρεπτική μη λιπαρή κρέμα χεριών με αμυγδαλέλαιο και βούτυρο Καριτέ, ιδανική για ξηρά/σκασμένα χέρια.Yves Rocher, Reparation, Lait Reparateur au Beurre de Karité, επανορθωτικό γαλάκτωμα σώματος με βούτυρο Καριτέ για πολύ ξηρές επιδερμίδες (www.directsales.yves-rocher.gr ).

Μαλλιά. Garnier Botanic Therapy, Avocado Oil & Shea Butter, σαμπουάν εντατικής θρέψης με έλαιο αβοκάντο και βούτυρο Καριτέ, για πολύ ξηρά μαλλιά που φριζάρουν. Oribe Styling Butter Curl Enhancing Crème, κρέμα βαθιάς θρέψης με βούτυρο Καριτέ και έλαιο αβοκάντο, τονίζει τις μπούκλες, ελέγχει το φριζάρισμα και προστατεύει την τρίχα από το σπάσιμο (https://heavenonearth.com.gr ). René Furterer, Karité Nutri, Masque Nutrition Intense, θεραπεία εντατικής θρέψης με βούτυρο Καριτέ, ξεμπλέκει, επανορθώνει και αναζωογονεί τα πολύ ξηρά, ταλαιπωρημένα μαλλιά.

Είναι γεγονός ότι κάποιες γυναίκες μεγαλώνουν πιο όμορφα από κάποιες άλλες. Γιατί; Διότι από καθαρή...  

Η υψηλή περιεκτικότητά της σε δραστικά συστατικά είναι η προφανής απάντηση. Όμως τα πράγματα δεν...  

Εδώ και αρκετά χρόνια, η βιομηχανία καλλυντικών, θέλοντας να συμβαδίσει με το πανίσχυρο πλέον trend του...  

«Διεισδύει σε βάθος, δρα στην καρδιά των κυττάρων…». Όλες έχουμε κάποια στιγμή αναρωτηθεί τι ακριβώς...  

Το πέρασμα στην ωριμότητα που σηματοδοτεί η δεκαετία των 50 συνοδεύεται από μία σειρά έντονων αλλαγών...  

Γιατί μιλούν όλοι για το μικροβίωμα; Τι γυρεύουν τα προβιοτικά στα καλλυντικά μας; Και γιατί η βιολογική...  

Αν οι εντυπωσιακές «λέξεις-κλειδιά» στην ετικέτα μιας καλλυντικής κρέμας ήταν η μόνη σας πηγή ενημέρωσης...