Σύνδρομο Ευαίσθητου Δέρματος: ένα φαινόμενο που μας αφορά

Τετάρτη, 15 Φεβρουαρίου 2023 Λένα Ιωαννίδου	ΠΡΟΣΩΠΟ

Αφορμή για το σημερινό post, στάθηκε η έντονη αλλεργική αντίδραση, με οίδημα και ερυθρότητα κάτω από τα μάτια, που παρουσιάστηκε σε μια καλή μου φίλη, παρόλο που δεν έχει ευαίσθητο δέρμα. Σύμφωνα με τον δερματολόγο που την εξέτασε, το πρόβλημα πιθανότατα προκάλεσε κάποιο συστατικό της καινούργιας κρέμας που είχε δοκιμάσει την προηγούμενη μέρα...

Το σύγχρονο πρόσωπο της ευαισθησίας

Το ευαίσθητο δέρμα είναι δύσκολο να οριστεί, επειδή τα συμπτώματα είναι υποκειμενικά, η καθεμία μας δηλαδή το αντιλαμβάνεται διαφορετικά αλλά σε γενικές γραμμές, θα λέγαμε ότι είναι εκείνο που αντιδρά εύκολα σε εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα. Σε πολλούς ανθρώπους υπάρχει προδιάθεση -συνήθως σε άτομα με ανοιχτόχρωμη και λεπτή επιδερμίδα- όμως, τα τελευταία χρόνια, διαπιστώνουμε όλο και πιο συχνά ότι το δέρμα μας, ενώ δεν είναι ευαίσθητο από τη φύση του, ευαισθητοποιείται και αντιδρά σε ερεθίσματα που κανονικά , σε ένα υγιές δέρμα θα περνούσαν... απαρατήρητα. Το παγκόσμιο αυτό κλινικό φαινόμενο – που έχει φτάσει, σύμφωνα με μελέτες, να απασχολεί το 60-70% των γυναικών και το 50-60% των ανδρών-, οι ειδικοί το ονόμασαν Σύνδρομο Ευαίσθητου Δέρματος ή SSS (Sensitive Skin Syndrome), μιαμεγάλη «ομπρέλα» ευαισθησίας κάτω από την οποία θα συναντήσουμε ποικίλες δερματικές αντιδράσεις, από το απλό αίσθημα δυσφορίας ως τις σοβαρές αλλεργίες. Εμείς ξεχωρίσαμε τις 4 πιο συχνές.

Ι. Ξηρότητα και ευαισθησία

Η βασική αιτία σχεδόν κάθε ευαισθησίας που εκδηλώνεται με ξηρότητα, είναι ένας διαταραγμένος προστατευτικός φραγμός με μικροσκοπικές ρωγμές που επιτρέπουν στην υγρασία να διαφεύγει και στους ερεθιστικούς παράγοντες να διεισδύουν ευκολότερα. Τα ενοχλητικά συμπτώματα στην επιφάνεια της επιδερμίδας, είναι ουσιαστικά αποτέλεσμα μιας βαθύτερης φλεγμονώδους αντίδρασης σε ένα ερέθισμα. Αυτό μπορεί να είναι ο ψυχρός και ξηρός χειμωνιάτικος αέρας, η αστική ρύπανση, τα ερεθιστικά συστατικά - συνθετικά αρώματα, ορισμένα αιθέρια έλαια, SLS κ.α.- στα καλλυντικά, τα «σκληρά» προϊόντα καθαρισμού, οι θεραπείες για την ακμή, η υπερβολική απολέπιση με οξέα και κάθε τι που έρχεται σε επαφή με έναν εύθραυστο επιδερμιδικό φραγμό.

Τα σημάδια στο δέρμα

· Ξεφλούδισμα

· Κνησμός

· Τραβήγματα

· Τραχιά υφή

· Αίσθηση τσιμπήματος ή καψίματος

Πώς θα την αντιμετωπίσουμε

Χρησιμοποιούμε ήπια προϊόντα καθαρισμού που δεν απογυμνώνουν την επιδερμίδα από τα φυσικά της έλαια και δεν την αφυδατώνουν. Αποφεύγουμε επίσης τα καλλυντικά με έντονο άρωμα, γιατί θα ερεθίσουν ακόμα περισσότερο την ήδη ευαισθητοποιημένη επιδερμίδα. Περιορίζουμε τη συχνή απολέπιση είτε πρόκειται για scrubs με φυσικά συστατικά, είτε για peelings με οξέα, γιατί μπορεί να μειώσει το pH της επιδερμίδας σε σημείο που να διαταράξει τον προστατευτικό φραγμό της. Επιλέγουμε minimal καλλυντικές φόρμουλες, τόσο στον αριθμό των συστατικών πουπεριέχουν όσο και στη δραστικότητά τους, που θα αποκαταστήσουν τον φραγμό της επιδερμίδας και συγχρόνως θα την ενυδατώσουν. Δενπαραλείπουμε τέλος, την καθημερινή, αντηλιακή και αντιοξειδωτική προστασία. Skingurus favourites: Biotherm, Cera Repair Barrier Cream, καταπραϋντική κρέμα αποκατάστασης και ενδυνάμωσης της λειτουργίας του προστατευτικού φραγμού της επιδερμίδας και της ανθεκτικότητάς της απέναντι στο περιβάλλον, με προβιοτικό κλάσμα Life Plankton™ και Bioceramides. The Skin Pharmacist, Sensitive Skin B12 Serum, ορός βαθιάς ενυδάτωσης για πολύ ξηρό και ευαίσθητο δέρμα με βιταμίνες Β12 & Ε, υαλουρονικό οξύ, πανθενόλη και μίγμα ενυδατικών παραγόντων. Uriage, Bariederm- Cica Daily Serum, δερματολογικός ορός υψηλής ανοχής με πρεβιοτικά, σύμπλοκο Thermal Biotic, υαλουρονικό οξύ, καταπραϋντικά εκχυλίσματα και ιαματικό νερό, ενισχύει, προστατεύει και επανορθώνει το ευαισθητοποιημένο δέρμα.

ΙΙ. Ερεθισμός και σπυράκια

Αν στην προηγούμενη κατηγορία οι «ύποπτοι» είναι πολλοί, εδώ, τα προϊόντα περιποίησης και μακιγιάζ είναι μάλλον ο μόνος ένοχος. Συνθέσεις με βαριά, πλούσια υφή, όπως έλαια προσώπου στη φυσική τους μορφή, αντηλιακά (ιδίως τα ανθεκτικά στο νερό), υγρά primers, long wear μέικαπ, και κρεμώδη ρουζ, φράζουν εύκολα τους πόρους. Αν τώρα η επιδερμίδα είναι λιπαρή με τάση για ατέλειες, το παραπανίσιο σμήγμα και τα νεκρά κύτταρα παγιδεύονται στο εσωτερικό του πόρου και εμποδίζουν την κυκλοφορία του οξυγόνου, δημιουργώντας το τέλειο περιβάλλον για την ανάπτυξη βακτηρίων. Παροδικό ερεθισμό βέβαια, μπορούν να προκαλέσουν και καλλυντικά που περιέχουν κάποιο δραστικό συστατικό σε υψηλή συγκέντρωση-όμως αυτό όπως θα δούμε παρακάτω, δεν είναι απαραίτητα κακό...

Τα σημάδια στο δέρμα:

· Ανώμαλη υφή (κλειστοί φαγέσωρες)

· Λευκά και μαύρα στίγματα

· Μικρά κόκκινα εξανθήματα σε σημεία που δεν εμφανίζονται συνήθως σπυράκια (μάγουλα, πάνω χείλος, πλαϊνά της μύτης κλπ.)

· Κέχρια (milia), λευκές, μικρές κύστεις

Πώς θα τα αντιμετωπίσουμε

Αποφεύγουμε τα προϊόντα που είναι πολύ παχύρρευστα στην υφή. Επιλέγουμε ανάλαφρες μη φαγεσωρογόνες συνθέσεις, που δεν δημιουργούν μαύρα στίγματα, εμπλουτισμένες με αντιβακτηριδιακά συστατικά για να προλάβουμε τους ερεθισμούς και τις φλεγμονές και δεν κάνουμε υπερβολές στην ποσότητα. Αν η επιδερμίδα είναι λιπαρή με τάση για σπυράκια ή έχουμε ήδη φραγμένους πόρους και θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε προϊόντα με οξέα απολέπισης (ΑΗΑ) ή ρετινόλη, τα εισάγουμε

στη ρουτίνα μας σιγά-σιγά. Ξεκινάμε με μια φορά την εβδομάδα και σταδιακά, αυξάνουμε τη συχνότητα. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι τα δραστικά συστατικά που επιταχύνουν τον ρυθμό ανανέωσης των κυττάρων, μερικές φορές μπορεί να προκαλέσουν στην αρχή το λεγόμενο "purging", (κάθαρση/ εξυγίανση), που σημαίνει ότι φέρνουν στην επιφάνεια περισσότερα στίγματα και σπυράκια, τα οποία όμως θα εξαφανιστούν γρήγορα. Skingurus favourites: Clinique, Anti-Blemish Solutions Liquid Makeup, υγρό oil-free μέικαπ για λιπαρές επιδερμίδες με σαλικυλικό οξύ, καλύπτει, μειώνει και προλαμβάνει τις ατέλειες. Innisfree, Retinol Cica Moisture Recovery Serum, ενυδατικός ορός χαμηλής ερεθιστικότητας με ρετινόλη και cica, καταπραΰνει την επιδερμίδα, την προστατεύει από τις εξάρσεις και μειώνει τα μαύρα στίγματα, τα σπυράκια και τους διεσταλμένους πόρους (www.sephora.gr)

ΙΙΙ. Δερματική αλλεργική αντίδραση. Εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού «παρερμηνεύει» μια ουσία- είτε αυτή περιέχεται στην τροφή μας είτε εφαρμόζεται τοπικά στο δέρμα-, τη θεωρεί απειλή και αντιδρά υπερβολικά. Αυτό το είδος ευαισθησίας μπορεί να παρουσιαστεί ακόμα και αν δεν έχουμε κάποια γνωστή αλλεργία, γιατί το δέρμα λειτουργεί, εκτός των άλλων και ως απεκκριτικό όργανο, από το οποίο το σώμα αποβάλλει ό,τι το ενοχλεί. Έτσι, όπως ακριβώς συμβαίνει όταν μια ερεθιστική ουσία έρχεται σε επαφή με το δέρμα μας, η αλλεργική αντίδραση του οργανισμού από την κατανάλωση μιας τροφής (π.χ. οστρακοειδή, ξηροί καρποί κ.α.) μπορεί να γίνει κι αυτή ορατή στο πρόσωπο και τον λαιμό.

Τα σημάδια στο δέρμα:

· Ερύθημα (ερυθρότητα)

· Έκζεμα

· Πρήξιμο

· Κνίδωση (κόκκινο εξάνθημα με ραβδώσεις και έντονο κνησμό)

· Αίσθημα καύσου (το δέρμα είναι ζεστό στην αφή)

Πώς θα την αντιμετωπίσουμε

Η δερματική αλλεργική αντίδραση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα αν δεν βρούμε την αιτία που την προκάλεσε. Επειδή όμως συμβαίνει συνήθως μέσα σε 24 ώρες από την επαφή με ένα αλλεργιογόνο, μπορούμε να την εντοπίσουμε αν θυμηθούμε κάτι διαφορετικό που φάγαμε ή ένα νέο καλλυντικό προϊόν που εφαρμόσαμε τοπικά. Ωστόσο, αν το πρώτο είναι σχετικά εύκολο, με τα καλλυντικά, τα πράγματα δεν είναι πάντα απλά, γιατί μπορεί ξαφνικά το δέρμα αντιδράσει σε ένα κοινό συστατικό που βρίσκεται σε πολλές κρέμες, με το οποίο ερχόταν για καιρό σε επαφή, χωρίς να του προξενεί την παραμικρή ενόχληση. Tip: Γενικά, πριν από τη χρήση ενός νέου προϊόντος, καλό είναι να κάνουμε μια δοκιμή 1-2 ημερών σε ένα μικρό σημείο της επιδερμίδας, για να περιορίσουμε την πιθανότητα αντίδρασης.

Αν τώρα δεν γνωρίζουμε τι... ενόχλησε την επιδερμίδα, η πιο ασφαλής κίνηση είναι να απλοποιήσουμε τη ρουτίνα μας. Εγκαταλείπουμε το layering , σταματάμε να χρησιμοποιούμε προϊόντα με δραστικά συστατικά και περιοριζόμαστε σε ένα ήπιο καθαριστικό και μια απλή ενυδατική κρέμα. Στη μινιμαλιστική ρουτίνα περιποίησης που θα ακολουθήσουμε μπορούμε να προσθέσουμε μια καταπραϋντική κρέμα ή μάσκα με αντιφλεγμονώδη συστατικά- νιασιναμίδη, εκχυλίσματα βρόμης, αλόης, centella asiatica κλπ. Εάν ωστόσο τα συμπτώματα επιμένουν, η πιο σοφή κίνηση είναι να αναζητήσουμε τη συμβουλή του δερματολόγου. Skingurus favourites: Avène, Tolerance Hydra 10 Crème Hydratante, ενυδατική κρέμα υψηλής ανοχής για ξηρές και ευαίσθητες επιδερμίδες με υαλουρονικό οξύ και βιομιμητικά συστατικά. La Roche Posay, Toleriane Dermallergo Creme, καθημερινή ενυδατική, επανορθωτική φροντίδα με Sphingobioma, νιασιναμίδη, Neurosensine™ και ιαματικό νερό LRP, χωρίς άρωμα ή αλκοόλη, καταπραΰνει τα σημάδια ερεθισμού στο πολύ ευαίσθητο με τάση αλλεργίας δέρμα.

ΙV. Ευαισθησία από τη θερμότητα

Είναι κάποιες επιδερμίδες που ...φουντώνουν με τη ζέστη. Αυτό συμβαίνει επειδή η θερμότητα προκαλεί αύξηση της ροής του αίματος στα τριχοειδή αγγεία (τα μικρά αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια της επιδερμίδας) με αποτέλεσμα να διαστέλλονται, να γίνονται πιο ορατά το δέρμα να φαίνεται αναψοκοκκινισμένο. Η έντονη άσκηση, τα πολύ ζεστά ντους, η σάουνα και το χαμάμ, η έκθεση στον ήλιο το καλοκαίρι και τώρα, τον χειμώνα, όταν πλησιάζουμε επικίνδυνα τη σόμπα ή το τζάκι, αλλά και η κατανάλωση πικάντικων τροφών, είναι μερικές από τις πιο συχνές αιτίες αυτού του τύπου ευαισθησίας, παρόμοιες με τα συμπτώματα της ροδόχρου νόσου . Κανονικά, μόλις το δέρμα κρυώσει, τα τριχοειδή αγγεία συστέλλονται ξανά και η ερυθρότητα εξαφανίζεται. Η επαναλαμβανόμενη όμως διαστολή και συστολή, μπορεί τελικά να οδηγήσει σε μόνιμα διεσταλμένα αγγεία που είναι ορατά στην επιφάνεια ακόμα και χωρίς έκθεση στη θερμότητα.

Τα σημάδια στο δέρμα

· Ερυθρότητα και έξαψη

· Αίσθημα καύσου (το δέρμα είναι ζεστό στην αφή)

· Ορατά τριχοειδή αγγεία

Πώς θα την αντιμετωπίσουμε

Αποφεύγουμε την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες. Αναζητάμε καλλυντικές συνθέσεις με αντιφλεγμονώδη και καταπραϋντικά συστατικά, όπως αλλαντοΐνη, πράσινο τσάι, γλυκόριζα, εκχυλίσματα βρόμης κ.α. Χρησιμοποιούμε κομπρέσες με πάγο ώστε να δροσίσουμε άμεσα το δέρμα ή βάζουμε την κρέμα μας στο ψυγείο. Skingurus favourites: Frezyderm, Sensitive Red Skin Facial Cream, ενυδατική κρέμα ανακούφισης των συμπτωμάτων του ευαίσθητου και αντιδραστικού δέρματος, μειώνει το κοκκίνισμα και τη φλόγωση, ενισχύει τον φραγμό και επιπλέον προσφέρει αντιρυτιδική δράση. Lierac, Rosilogie, Crème Régulatrice Anti-Rougers, κρέμα για την καταπολέμηση της ερυθρότητας σε κάθε στάδιο του σχηματισμού της με νευροκαταπραϋντικό πεπτίδιο και αντιφλεγμονώδη συστατικά.

Στο ίδιο μήκος κύματος με την επιδερμίδα του προσώπου οι ανάγκες της ευαίσθητης περιοχής γύρω από...  

Είναι, χωρίς αμφιβολία, τα συστατικά-πολυεργαλεία που προσφέρουν άμεσα ορατά αποτελέσματα στην όψη...  

Το δέρμα είναι ίσως το μοναδικό όργανο του ανθρώπινου σώματος που, όταν «δυσανασχετεί», αντιδρά....  

Η θερμοκρασία στην πόλη αρχίζει να ανεβαίνει. Kαι η επιδερμίδα, όσο και εμείς, θα αναζητά όλο και...  

Αν ξεχωρίζει για κάτι η σύγχρονη βιομηχανία της ομορφιάς είναι η πληθώρα των ενεργών συστατικών...  

Ναι, είναι αλήθεια, όσο νωρίτερα αρχίσετε να αντιμετωπίζετε τα σημάδια γήρανσης, τόσο καλύτερα....  

 Ίσως να μην έχετε ξανακούσει τη λέξη, όμως τις συνέπειές της μπορεί να τις βλέπετε ήδη στον καθρέφτη...