Συστατικά στο...εδώλιο

Σάββατο, 25 Ιουνίου 2016 Λένα Ιωαννίδου	EXPERT'S CORNER

Φθαλικές ενώσεις

Τι είναι; Συνθετικά συστατικά που χρησιμοποιούνται ως διαλύτες σε προϊόντα μακιγιάζ (κραγιόν, βερνίκια ), λοσιόν , αρώματα και γενικά σε συνθέσεις που αναγράφουν στα «ψιλά γράμματα» ότι περιέχουν “parfum” ή “fragrance” .

Γιατί κατηγορούνται; Θεωρούνται ενδοκρινικοί (ή ορμονικοί) διαταράκτες . Αυτό σημαίνει ότι όταν εισπνέονται ή απορροφώνται από την επιδερμίδα, μιμούνται τη δράση των ορμονών και «παραπλανούν» τον οργανισμό με αποτέλεσμα να τον κάνουν να αυξάνει ή να μειώνει τα ποσοστά ορισμένων ορμονών, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο . Οι φθαλικές ενώσεις λέγεται ότι συνδέονται με προβλήματα αύξησης βάρους, άσθματος, διαβήτη αλλά και γονιμότητας.

Η αλήθεια είναι… ότι σύμφωνα με την Επιστημονική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Αμερικανικό FDA δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να αποδεικνύουν την τοξικότητα των συστατικών αυτών. Επιπλέον, η περιεκτικότητα των επιτρεπόμενων φθαλικών ενώσεων στα καλλυντικά προϊόντα που ερευνήθηκαν είναι πολύ χαμηλή και δεν θέτει σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών. Ωστόσο, πολλές από τις «ύποπτες» φθαλικές ενώσεις όπως η DBP και η DMP σχεδόν έπαψαν να χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία καλλυντικών –χρησιμοποιείται η DEP η οποία έχει κριθεί ασφαλής- , ενώ πολλές εταιρίες τις έχουν αποκλείσει εντελώς από τις φόρμουλές τους.

Parabens

Τι είναι; Συντηρητικά που χρησιμοποιούνται ως αντιμικροβιακοί παράγοντες για την προστασία πολλών καλλυντικών (αποσμητικά, ενυδατικές κρέμες, αντηλιακά, φον ντε τεν) από την ανάπτυξη επικίνδυνων βακτηριδίων και μυκήτων.

Γιατί κατηγορούνται; Θεωρούνται και αυτά ενδοκρινικοί διαταράκτες . Μιμούνται κυρίως τη δράση των οιστρογόνων και σύμφωνα με ορισμένες μελέτες αυξάνουν την έκφραση γονιδίων που συνδέονται με την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στο μαστό. Επίσης έχουν ενοχοποιηθεί για ερεθιστική και τοξική δράση στο δέρμα και γενικότερα στον οργανισμό.

Η αλήθεια είναι… ότι σύμφωνα με οδηγία της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2014, προστέθηκαν 5 parabens ( isopropylparaben, isobutylparaben, phenylparaben, benzylparaben και pentylparaben) στη λίστα των απαγορευμένων συστατικών για καλλυντική χρήση, ενώ από τον Οκτώβριο του 2015 μειώνεται η μέγιστη επιτρεπόμενη συγκέντρωση δύο γνωστών parabens (του propylparaben και του butylparaben) στα καλλυντικά και απαγορεύεται η χρήση τους σε προϊόντα leave-on (που δεν ξεπλένονται). Πολλοί επιστήμονες ωστόσο πιστεύουν ότι η αντικατάσταση των δοκιμασμένων αλλά αμφιλεγόμενων parabens με άλλα πιο «ασφαλή» συντηρητικά, τα οποία όμως δεν έχουν μελετηθεί στον ίδιο βαθμό, εγκυμονεί κινδύνους για τη υγεία των καταναλωτών. Παρόλα αυτά, ολοένα και περισσότερες εταιρείες καλλυντικών δηλώνουν πλέον paraben-free.

Τολουόλιο

Τι είναι; Πρόκειται για μια οργανική χημική ένωση που χρησιμοποιείται ως διαλύτης σε βερνίκια νυχιών , σε βαφές και σε ορισμένα συνθετικά αρώματα.

Γιατί κατηγορείται; Θεωρείται τοξική και πιθανή καρκινογόνος ουσία, επικίνδυνη για το ανοσοποιητικό σύστημα. Η εισπνοή του προκαλεί συχνά, αναπνευστικά προβλήματα και ναυτία. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ανάπτυξη του εμβρύου.

Η αλήθεια είναι… ότι το τολουόλιο δεν βλάπτει τα νύχια και το δέρμα, ενώ η περιστασιακή εισπνοή του δεν είναι επικίνδυνη για την υγεία. Σύμφωνα με την Επιστημονική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «το τολουόλιο, μολονότι έχει ταξινομηθεί στις «καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές για αναπαραγωγή ουσίες , είναι ασφαλές από γενική τοξικολογική άποψη όταν περιέχεται σε αναλογία έως 25 % σε προϊόντα για τα νύχια, ωστόσο πρέπει να αποφεύγεται η εισπνοή του από παιδιά».

PEGs

Τι είναι; Διάφορες χημικές ουσίες (πολυμερή μίγματα) που χρησιμοποιούνται σε μικρές ποσότητες σε αποσμητικά, σαμπουάν, λοσιόν κ.α., σαν μαλακτικά, επιφανειοδραστικά, διαλύτες , γαλακτωματοποιητές και κυρίως σαν μεταφορείς άλλων ενεργών συστατικών. Οι πιο γνωστές είναι η προπυλενογλυκόλη και η πολυαιθυλενογλυκόλη (PEG)

Γιατί κατηγορούνται; Θεωρούνται ερεθιστικές και αλλεργιογόνες ουσίες, κυρίως όταν η σύσταση των PEGs δεν είναι καθαρή, αλλά έχει προσμίξεις άλλων τοξικών ή καρκινογόνων ουσιών (π.χ. βαρέα μέταλλα). Επίσης τα καλλυντικά που περιέχουν PEGs μπορούν ενδεχομένως να ευαισθητοποιήσουν την επιδερμίδα όταν ήδη παρουσιάζει κάποια φλεγμονή, ερεθισμό, ή είναι τραυματισμένη. Σύμφωνα με μια θεωρία που κυκλοφορεί, τα PEGs είναι επικίνδυνες ουσίες, υψηλής τοξικότητας , ίδιες με αυτές που χρησιμοποιούνται στα αντιψυκτικά και τα καθαριστικά φούρνων.

Η αλήθεια είναι… ότι τα PEGs των καλλυντικών δεν έχουν καμία σχέση με τα, όντως τοξικά, EGs των αντιψυκτικών (η δομή και το μοριακό τους βάρος είναι εντελώς διαφορετικά). Από την άλλη, οι αξιόπιστες μάρκες καλλυντικών, χρησιμοποιούν υψηλής καθαρότητας PEGs απαλλαγμένα από επικίνδυνες ουσίες. Σύμφωνα με τοξικολογικές μελέτες, η χρήση καλλυντικών που περιέχουν PEGs θεωρείται ασφαλής για μια υγιή επιδερμίδα. Τόσο όμως ο FDA όσο και η επιτροπή του CIR (Cosmetic Ingredient Review) επισημαίνουν ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε ερεθισμένη ή τραυματισμένη επιδερμίδα.

Φορμαλδεΰδη

Τι είναι; Ουσία (γλυκόλη μεθυλενίου με κοινή ονομασία INCI , μεθανοδιόλη ή ένυδρη φορμαλδεΰδη) που απελευθερώνεται από ορισμένα συντηρητικά που χρησιμοποιούνται ευρέως, σε προϊόντα μαλλιών , βερνίκια νυχιών, προϊόντα καθαρισμού και σε ενυδατικές κρέμες προσώπου και χεριών για την αντιβακτηριδιακή τους δράση.

Γιατί κατηγορείται: Η φορμαλδεΰδη κατατάσσεται στις πιθανές καρκινογόνες ουσίες, όταν εισπνέεται. Επίσης ενοχοποιείται για ευαισθητοποίηση ή και αλλεργικές αντιδράσεις , ερεθισμό στα μάτια , ναυτία και πονοκεφάλους.

Η αλήθεια είναι…. ότι η χρήση αυτής της ομάδας συντηρητικών σε καλλυντικά επιτρέπεται, αλλά σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις (0,2%), έτσι ώστε να μην απελευθερώνουν φορμαλδεΰδη κατά τη χρήση. Απαγορεύεται η χρήση της στα καλλυντικά σε μορφή αεροζόλ, ενώ σε ορισμένες επαγγελματικές θεραπείες ισιώματος των μαλλιών (π.χ. με κερατίνη) η επιτρεπόμενη συγκέντρωση είναι χαμηλότερη από 0,2%.

SLS-SLES (Θειικά άλατα)

Τι είναι; Το λαουρυλοθειικό νάτριο (Sodium Lauryl Sulfate) και ο λαουρυλοθειικός αιθέρας (Sodium Laureth Sulfate ) , τα δύο πιο κοινά θειικά άλατα, είναι επιφανειοδραστικές ουσίες , δηλαδή συνθετικοί απορρυπαντικοί και αφριστικοί παράγοντες που χρησιμοποιούνται κυρίως σε αφρόλουτρα, σαμπουάν και οδοντόκρεμες .

Γιατί κατηγορούνται; Σε υψηλές συγκεντρώσεις ενδέχεται να ερεθίσουν την επιδερμίδα (ιδίως γύρω από τα μάτια και τα χείλη), να εξασθενίσουν τον φυσικό μηχανισμό ενυδάτωσης που διαθέτει , να την απογυμνώσουν από τα φυσικά προστατευτικά της έλαια. Επίσης αποδυναμώνουν τον θύλακα της τρίχας και ξεθωριάζουν το χρώμα στα βαμμένα μαλλιά. Τέλος, σύμφωνα με μια αρκετά διαδεδομένη θεωρία, τα SLS.SLES είναι επικίνδυνες αλλεργιογόνες και καρκινογόνες ουσίες.

Η αλήθεια είναι… ότι, όπως τονίζει η επιστημονική κοινότητα-και η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία-, η σοβαρότερη κατηγορία που τα βαρύνει , ότι είναι καρκινογόνα, δεν ευσταθεί , πρόκειται απλά για έναν ακόμα μύθο του διαδικτύου. H Επιστημονική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει ποτέ αμφισβητήσει την ασφάλεια των θειικών αλάτων. Δεν παύουν όμως να είναι ιδιαίτερα ερεθιστικές ουσίες (ιδίως τα SLS) και για το λόγο αυτό εμφανίζονται σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις ενώ πολλές εταιρίες τα έχουν αφαιρέσει από τη σύνθεση των προϊόντων τους.

2021-09-24 Πόσο αλκοόλ αντέχει η επιδερμίδα μας;

2016-01-10 Κινδυνεύουμε πράγματι από το Triclosan;

2015-10-04 PEGs: πόσο επικίνδυνα είναι στ’ αλήθεια;

2015-10-31 Τι συμβαίνει με το ΤΡΗΡ;

Είναι γεγονός ότι κάποιες γυναίκες μεγαλώνουν πιο όμορφα από κάποιες άλλες. Γιατί; Διότι από καθαρή...  

Η υψηλή περιεκτικότητά της σε δραστικά συστατικά είναι η προφανής απάντηση. Όμως τα πράγματα δεν...  

Εδώ και αρκετά χρόνια, η βιομηχανία καλλυντικών, θέλοντας να συμβαδίσει με το πανίσχυρο πλέον trend του...  

«Διεισδύει σε βάθος, δρα στην καρδιά των κυττάρων…». Όλες έχουμε κάποια στιγμή αναρωτηθεί τι ακριβώς...  

Το πέρασμα στην ωριμότητα που σηματοδοτεί η δεκαετία των 50 συνοδεύεται από μία σειρά έντονων αλλαγών...  

Γιατί μιλούν όλοι για το μικροβίωμα; Τι γυρεύουν τα προβιοτικά στα καλλυντικά μας; Και γιατί η βιολογική...  

Αν οι εντυπωσιακές «λέξεις-κλειδιά» στην ετικέτα μιας καλλυντικής κρέμας ήταν η μόνη σας πηγή ενημέρωσης...