Ό, τι αφρίζει είναι κακό;

Τετάρτη, 31 Αυγούστου 2016 Λένα Ιωαννίδου	EXPERT'S CORNER

«Sulfate-free, δεν περιέχουν θειικές ενώσεις, χωρίς SLS και SLES». Με όποιο τρόπο κι αν αναγράφεται, το μήνυμα είναι ένα: αρκετές μάρκες καλλυντικών, τονίζουν πλέον με έμφαση ότι από τα προϊόντα τους έχουν αφαιρεθεί τα «ύποπτα» συστατικά, θέλοντας να καθησυχάσουν τους φόβους μας. Ας δούμε όμως σε τι ακριβώς αναφέρονται.

Οι θειικές ενώσεις (άλατα) , για τις οποίες σας έχουμε μιλήσει και στο παρελθόν, είναι μια ομάδα συστατικών που, λόγω της μεγάλης αποτελεσματικότητάς τους, χρησιμοποιούνται ευρύτατα στα καλλυντικά, κυρίως στα σαμπουάν, στα προϊόντα μπάνιου και προσωπικής υγιεινής -σαπούνια, αφρόλουτρα, οδοντόκρεμες κλπ.-αλλά και σε προϊόντα για το πρόσωπο. Ανήκουν στους επιφανειοδραστικούς/ καθαριστικούς παράγοντες, μια μεγάλη κατηγορία ουσιών οι οποίες διευκολύνουν την ανάμειξη του νερού με τα έλαια, έτσι ώστε να αφαιρούνται από το δέρμα και τα μαλλιά οι ρύποι, το σμήγμα και η σκόνη -απομακρύνονται στο ξέβγαλμα μαζί με το νερό. Οι πιο γνωστές θειικές ή θειώδεις ενώσεις είναι το λαουρυλοθειικό νάτριο (Sodium Lauryl Sulphate) ή SLS, ο λαουρυλοθειικός αιθέρας (Sodium Laureth Sulfate ) ή SLES, το θειικό αμμώνιο (Ammonium Laureth Sulphate) ή ALS και η τριαιθανολαμίνη (ΤΕΑ Laureth Sulphate) ή ΤΕΑ. Τα συστατικά αυτά, όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο, προέρχονται από το φοινικέλαιο!

Τι κάνουν: Οι θειικές ενώσεις είναι αυτές που κάνουν τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε να αφρίζουν. Εδώ θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η απουσία αφρού δεν μειώνει την καθαριστική δύναμη ενός σαμπουάν ή ενός αφρόλουτρου. Η ειρωνεία είναι πως ο λόγος που έκανε τη βιομηχανία καλλυντικών να στραφεί στις θειικές ενώσεις και να τις εντάξει στις φόρμουλες των περισσότερων προϊόντων υγιεινής και ομορφιάς ήταν- εκτός από το χαμηλό τους κόστος- η ιδιαίτερη προτίμηση που έδειχνε το καταναλωτικό κοινό στα προϊόντα καθαρισμού που κάνουν πλούσιο αφρό!

Το SLS, η έρευνα και …οι διαδόσεις

Τα τελευταία χρόνια, πολλοί επιστήμονες, έπειτα από μελέτες πάνω στη δράση των επιφανειοδραστικών και ερευνώντας το βαθμό ανοχής του ανθρώπινου δέρματος σε καθεμιά από αυτές , κατέταξαν τις θειικές ενώσεις (κυρίως το SLS) στις ερεθιστικές ουσίες. Ο λόγος είναι απλός: η καθαριστική τους δράση είναι τόσο ισχυρή που μαζί με τους ρύπους και το σμήγμα, απογυμνώνουν την επιφάνεια της επιδερμίδας από τα φυσικά της έλαια με αποτέλεσμα να προκαλούνται σοβαροί ερεθισμοί - δερματίτιδες εξ επαφής-, σε άτομα με ευαίσθητο δέρμα. Μάλιστα, το SLS χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες σαν μέτρο σύγκρισης όταν θέλουν να αξιολογήσουν τον ερεθισμό που μπορεί να προκαλέσει μια άλλη ουσία!

Δεν είναι όμως όλες οι θειικές ενώσεις στον ίδιο βαθμό ερεθιστικές . Αν εξαιρέσουμε το SLS –ενδεχομένως και το SLES- οι υπόλοιπες ενώσεις, όταν περιέχονται σε χαμηλές συγκεντρώσεις στη φόρμουλα ενός καλλυντικού- κάτι που συμβαίνει στη συντριπτική πλειοψηφία των προϊόντων που χρησιμοποιούμε καθημερινά- είναι μάλλον απίθανο να προκαλέσουν ερεθισμό σε μια κανονική επιδερμίδα. Επιπλέον, όταν ένα σαμπουάν ή ένα αφρόλουτρο είναι εμπλουτισμένο με ενυδατικούς ή μαλακτικούς παράγοντες που αναπληρώνουν τα χαμένα λιπίδια της επιδερμίδας, η πιθανότητα ερεθισμού μειώνεται ακόμα περισσότερο.

Σε κάθε περίπτωση, ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε το συμβουλευτικό της όργανο, η SCCP (Επιστημονική Επιτροπή για τα Καταναλωτικά Προϊόντα) , έχουν αμφισβητήσει την ασφάλεια του SLS ή κάποιας άλλης θειικής ένωσης, εφόσον χρησιμοποιούνται σε χαμηλές συγκεντρώσεις στα καλλυντικά .

Γιατί λοιπόν έχουν δαιμονοποιηθεί; Αν κάνετε μια βόλτα στο σύμπαν του διαδικτύου θα «ανακαλύψετε» ότι το SLS κατηγορείται ότι προκαλεί καρκίνο, καταρράκτη, ότι καθυστερεί την επούλωση των πληγών και ότι εμποδίζει την ομαλή ανάπτυξη της όρασης στα μικρά παιδιά! Υπάρχει άραγε δόση αλήθειας σε όλα αυτά;

Η κατηγορία για καρκινογένεση ξεκίνησε πριν αρκετά χρόνια από ένα email που κυκλοφόρησε και αναπαράχθηκε από αμέτρητα sites και blogs . Κανένας όμως επιστημονικός οργανισμός, αντικαρκινική εταιρεία ή επίσημος κρατικός φορέας δεν κατατάσσει τo SLS στις καρκινογόνες ουσίες. Όσο για το email, πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ότι ήταν διαδικτυακός μύθος (hoax). Όμως, συνεχίζει να αναπαράγεται…

Πηγή των ισχυρισμών ότι το SLS προκαλεί καταρράκτη, καθυστερεί την επούλωση ή εμποδίζει τη σωστή ανάπτυξη της όρασης στα παιδιά, είναι προφανώς μια μελέτη που διεξάχθηκε το 1989 στην Ιατρική Σχολή της πολιτείας Τζόρτζια των ΗΠΑ ή μάλλον η … η παρερμηνεία της. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, εάν ο κερατοειδής χιτώνας του ματιού είναι τραυματισμένος και εκτεθεί σε υψηλές συγκεντρώσεις SLA, μπορεί να καθυστερήσει η επούλωσή του. Όσοι βέβαια αναπαράγουν, έπειτα από τόσα χρόνια, τα συμπεράσματα της μελέτης εκείνης, ξεχνούν να αναφέρουν ότι είχε γίνει σε πειραματόζωα-όχι σε ανθρώπους - και με συγκεντρώσεις SLS απείρως υψηλότερες από αυτές που χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά. Όσο για τον καταρράκτη, οι επιστήμονες αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι θα πρέπει να …βουτήξουμε μέσα στο SLS για να κινδυνέψει ο φακός του ματιού να εμφανίσει τέτοια πάθηση. Τέλος, διαβεβαιώνουν ότι ποτέ, καμία έρευνα δεν έχει διεξαχθεί πάνω σε παιδιά για την επίδραση της ουσίας στην ανάπτυξη της όρασής τους…

Skingurus say: Αν και δεν θα κατατάσσαμε τις θειώδεις ενώσεις, κυρίως τα SLS και SLES, στα «αθώα» και 100% ασφαλή συστατικά , θα λέγαμε ότι δεν υπάρχει λόγος ιδιαίτερης ανησυχίας, ούτε βέβαια κινδυνεύει η υγεία σας. Μπορείτε να συνεχίσετε να απολαμβάνετε άφοβα τον πλούσιο αφρό του αγαπημένου σας σαμπουάν-το μόνο που θα πρέπει ίσως να λάβετε υπόψη σας είναι ότι τα sulfate-free σαμπουάν είναι πιο φιλικά για τα βαμμένα ή με μπούκλες μαλλιά. Άλλωστε, η χρήση κοντίσιονερ μετά το σαμπουάν και ενυδατικής κρέμας σώματος μετά το ντους, αποκαθιστά σε μεγάλο βαθμό τις συνέπειες της …σαρωτικής καθαριστικής τους δράσης.

Ωστόσο, αν έχετε ευαίσθητη ή δυσανεκτική επιδερμίδα, που ερεθίζεται με το παραμικρό, αν το δέρμα σας «τραβάει» μετά τον καθαρισμό του με προϊόντα που κάνουν αφρό ή αν σας πιάνει «φαγούρα» στο κεφάλι μετά το λούσιμο, για σιγουριά, αναζητήστε στην αγορά συνθέσεις που δεν περιέχουν SLS και SLES, ή εμπλουτίζονται με ηπιότερες μορφές θειικών ενώσεων. Είναι εξίσου αποτελεσματικές λύσεις, που προσφέρουν ασφάλεια και καλλυντική ευχαρίστηση, έστω και με λιγότερο αφρό….

Είναι γεγονός ότι κάποιες γυναίκες μεγαλώνουν πιο όμορφα από κάποιες άλλες. Γιατί; Διότι από καθαρή...  

Η υψηλή περιεκτικότητά της σε δραστικά συστατικά είναι η προφανής απάντηση. Όμως τα πράγματα δεν...  

Εδώ και αρκετά χρόνια, η βιομηχανία καλλυντικών, θέλοντας να συμβαδίσει με το πανίσχυρο πλέον trend του...  

«Διεισδύει σε βάθος, δρα στην καρδιά των κυττάρων…». Όλες έχουμε κάποια στιγμή αναρωτηθεί τι ακριβώς...  

Το πέρασμα στην ωριμότητα που σηματοδοτεί η δεκαετία των 50 συνοδεύεται από μία σειρά έντονων αλλαγών...  

Γιατί μιλούν όλοι για το μικροβίωμα; Τι γυρεύουν τα προβιοτικά στα καλλυντικά μας; Και γιατί η βιολογική...  

Αν οι εντυπωσιακές «λέξεις-κλειδιά» στην ετικέτα μιας καλλυντικής κρέμας ήταν η μόνη σας πηγή ενημέρωσης...